Tabii Tohumlamada Yeni Dönem: Üreticiyi İlgilendiren 10 Kritik Kural

Yayımlanan Tebliğ ile izin şartı, sağlık testleri, kayıt zorunlulukları ve kullanım alanları başta olmak üzere üreticileri yakından ilgilendiren yeni düzenlemeler yürürlüğe girdi.

Tarım ve Orman Bakanlığı, damızlık hayvancılık işletmelerinde tabii tohumlamaya ilişkin uygulamaları yeniden düzenledi. Yayımlanan Tebliğ’in “Genel Hükümler” bölümünde yer alan düzenlemelerle birlikte, tabii tohumlamada kullanılacak damızlık sığır cinsi erkek hayvanlar için il tarım ve orman müdürlüklerinden izin alınması zorunlu hale getirildi.

Yeni düzenlemeye göre, izin verilen boğalar yalnızca izin alınan işletmede kullanılabilecek. Boğanın başka bir işletmeye satılması veya nakledilmesi halinde ise yeni sahibi tarafından yeniden izin alınması gerekecek.

Tabii tohumlamada öne çıkan ve üreticileri yakından ilgilendiren 10 kritik kural şöyle:

İzin zorunluluğu getirildi:
Damızlık hayvancılık işletmelerinde tabii tohumlamada kullanılacak boğalar için il tarım ve orman müdürlüklerinden izin alınacak.
Küpesiz ve kayıtsız boğaya yasak:
Kulak küpesi bulunmayan, TÜRKVET sistemi ve Bakanlığın ıslah kayıtlarına kayıtlı olmayan boğalar tabii tohumlamada kullanılamayacak.
Hastalıktan ari işletmelere kısıtlama:
Hastalıktan ari işletmelerde bulunan düve ve ineklerin tabii tohumlama boğalarıyla aşımları yasaklandı.
Soy kütüğü kayıtlı hayvanlara yasak:
Soy kütüğüne kayıtlı sütçü ve kombine ırk düve ve ineklerde tabii tohumlama boğası kullanılamayacak.
Sperma üretimi yapılamayacak:
İzin verilen tabii tohumlama boğalarından sperma üretimi yasaklandı. Bu boğalar yalnızca doğal aşım amacıyla kullanılabilecek.
Barınma ve aşım şartları belirlendi:
Boğalar işletmede ayrı bir bölmede bulundurulacak. Kızgınlık gösteren aynı ırktan dişi hayvanlarla aşım bu alanda yapılacak.
Büyük işletmelere özel uygulama:
Serbest sistem yetiştiricilik yapılan, 50 baş ve üzeri sığır işletmeleri ile mandalarda, aşım takibi yapılması şartıyla sınıf usulü aşıma izin verilecek.
Sürüde başka erkek hayvana izin yok:
Aynı bölmede veya birlikte bakım-beslemesi yapılan sürülerde, izin verilen boğalar dışında altı aydan büyük başka erkek hayvan bulundurulamayacak.
Sağlık testleri resmî denetimde:
Tabii tohumlama boğalarına yapılacak tüm sağlık testleri il veya ilçe müdürlüğü resmî veteriner hekimleri tarafından yapılacak. Test ve analiz masrafları boğa sahibi tarafından karşılanacak.
Bildirim ve denetim zorunluluğu:
Boğanın kesimi, ölümü veya satışı durumunda 15 gün içinde il müdürlüğüne bildirim yapılacak. İzin verilen boğalar yılda en az bir kez denetlenecek. Bakanlık gerekli görmesi halinde DNA testi ile ebeveyn doğrulaması da isteyebilecek.

Ayrıca aşım yapılan işletmelerde, tohumlama kayıtlarından sorumlu personel tarafından EK-1 formu doldurularak 15 gün içinde il müdürlüğüne bildirilecek ve bilgiler Bakanlık veri tabanına kaydedilecek.

Yeni düzenlemeyle birlikte tabii tohumlamada kontrol ve izlenebilirliğin artırılması, hayvan sağlığının korunması ve ıslah çalışmalarının daha etkin yürütülmesi hedefleniyor.

Kaynak: Tarımdan Haber