Tarımda yeni bir paylaşım anlayışı: Satın alma yerine kiralama dönemi

Türkiye’de tarımda hızla yayılan yeni bir model, çiftçilerin maliyet yükünü önemli ölçüde hafifletiyor. Traktör ve biçerdöver gibi yüksek fiyatlı tarım makinelerini tek başına satın almak yerine, bir araya gelerek kooperatif kuran üreticiler ortak kullanım modeline yöneliyor. Bu sistem hem ekonomik tasarruf sağlıyor hem de köylerde dayanışmayı artırıyor.

Makine kooperatifleri yayılıyor

Son yıllarda artan üretim maliyetleri çiftçileri yeni çözüm arayışlarına yöneltti. Türkiye’nin birçok bölgesinde kurulan makine kooperatifleri sayesinde birden fazla çiftçi aynı makineyi sırayla kullanıyor. Böylece milyonlarca liralık yatırım yükü ortadan kalkarken, makineler yıl içinde atıl kalmadan verimli şekilde değerlendiriliyor.

Kooperatifler, kullanım planlamasını yapıyor, sezon sonunda bakım ve onarım süreçlerini organize ederek çiftçilere büyük kolaylık sağlıyor.

Konya Çumra örneği: 14 çiftçi tek biçerdöveri paylaşıyor

Modelin en başarılı örneklerinden biri Konya’nın Çumra ilçesinde görülüyor. Burada 14 üretici, 2 milyon liralık bir biçerdöveri dönüşümlü kullanarak hasat yapıyor. Eskiden herkes kendi makinesini almak için borca girerken, şimdi sadece kullanım payı kadar ödeme yapılıyor.

Çumralı çiftçi Mehmet K., sistemin köydeki ilişkileri de güçlendirdiğini belirterek şunları söyledi: “Eskiden herkes kendi işinin peşindeydi. Şimdi birlikte plan yapıyoruz. Paylaşınca hem para hem enerji tasarrufu oluyor. İşin bereketi bile değişiyor.”

Bir diğer üretici Ayşe Oran ise bakım sürecinin kooperatif tarafından yürütülmesinin kendilerine büyük kolaylık sağladığını ifade etti: “Makine bozulursa tek başına uğraşmıyorsun. Hep birlikte çözülüyor.”

Ekonomi ve dayanışma bir arada

Makine kiralama sistemi sadece ekonomik avantaj sağlamıyor; aynı zamanda köylerde dayanışmayı da güçlendiriyor. Çiftçiler birbirlerinin üretim takvimini ve ihtiyaçlarını daha iyi tanıyor. Ortak planlama sayesinde iş yükü ve zaman yönetimi daha verimli hale geliyor.

Dijitalleşen tarım: Uygulama üzerinden kiralama dönemi geliyor

Uzmanlara göre önümüzdeki yıllarda bu model dijital teknolojilerle daha da yaygınlaşacak. Birçok belediye ve girişim, tarım makinelerinin telefon uygulamaları üzerinden saatlik veya günlük kiralanabileceği sistemler üzerinde çalışıyor. Bu sistem hayata geçtiğinde çiftçiler, bir makinenin nerede olduğunu, ne zaman boşalacağını ve kullanım ücretini anında görebilecek.

Bu da hem organizasyon kolaylığı hem de üretimde zaman tasarrufu sağlayacak.

Tarımda yeni bir kültür oluşuyor

Tarım artık bireysel çalışma anlayışından uzaklaşıp, ortak akıl ve dayanışma ile ilerleyen bir yapıya dönüşüyor. Kiralık makine modeli, bu dönüşümün en somut örneklerinden biri olarak görülüyor. Çiftçiler artık sadece toprağı değil, üretim sürecinin sorumluluğunu da paylaşıyor.

Bu yeni model hem ekonomik açıdan sürdürülebilir hem de köy kültüründe dayanışmayı güçlendiren bir yaklaşım olarak öne çıkıyor.
Kaynak: Metin Can/Sabah Gazetesi