24 Ocak 1980 Kararının sonuçları

1970 yıllarda anarşi, kargaşa neticesinde ekonomi raydan çıkarak, enflasyon 3 haneli rakamlara ulaşmıştı . Dış ticaret yetersizliği ve neticede döviz yokluğu nedeniyle, petrol, tüp gaz , yağ vb. çeşitli ihtiyaç maddelerinin yokluğu, uzun kuyruklar oluşması sonucunu doğurmuştu. Sıkıyönetime rağmen, anarşide had safhaya ulaşmıştı. 1979 yılında boşalan 5 milletvekilliği için yapılan ara seçimde 5 milletvekilini de Adalet partisinin kazanması, Ecevit’in hükümeti bırakması sonucunu doğurmuştu. Süleyman Demirel Başbakanlığında kurulan azınlık hükümeti, göreve başladıktan kısa bir süre sonra 24 ocak kararları ismi ile anılan ekonomik tedbirleri alarak, yürürlüğe koydu. Özal’ın Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı yaptığı dönemde ve onun mimarlığında alınan 24.Ocak 1980 tarihli ekonomik kararlar, bu gün dahil ülkemizi etkilemeye devam etmektedir.

Türk parasında yapılan devalüasyonun yanında, dış ticarette liberasyona gidilerek, ithalat serbest bırakılmıştı. İthali yasak mallar ile ithali müsaadeye tabi mallar sayısı azaltılarak yurtdışından yoğun bir miktarda ithal mal girişi sağlandı. Bu bağlamda ülkenin ihracatta motor vazifesini gören , yani amiral gemisi olan ve dış dünya ile rekabet ederek kendini geliştirmeye çalışan tekstil sektörü ile yeni gelişmekte olan elektronik sektörünün belini kıran iplik, ham bez, mamul bez, konfeksiyon ürünleri ile her türlü elektronik alet edevat ve yedek parça ithalatının serbest bırakılması, yani gümrük duvarlarının gevşetilmesi , ülke sanayisine ,yeni gelişmekte olan elektronik sektörüne büyük darbe vurduğu gibi güneydoğuda hayvan ticareti karşılığı yapılan elektronik eşya kaçakçılığını bitirmiştir. Manisa; Denizli, İstanbul gibi illerde bu sektörde çalışan elektronik cıhaz üreten fabrikaların çoğu kapanmıştır. Bunlardan sadece Manisa da kurulu Vestel fabrikaları hayatiyetini devam ettirebilmiştir. İthal olarak getirilen elektronik aletler, cihazlar kaçak gelenden daha ucuz fiyatla pazara sürüldüğünden, elektronik cihaz kaçakçılığını bitirmesi. bölgede mübadele vasıtası olarak kullanılan hayvancılığı öldürmüş, bölgede gelir dağılımı bozularak, insanımız zaruri ihtiyaçlarını temin etmede zorlanmaya başlayınca, PKK nın aradığı sosyal ve ekonomik ortam oluşmuştur. Yöredeki bir çok genç PKK ya paralı asker olarak katılmıştır. İthalat da liberasyona gidilmesi tekstil sektörüne de büyük zarar vermiş, dışarıdan getirilen ucuz olmakla birlikte kalitesiz iplik, ham bez bir çok iplik ve dokuma fabrikasının kapanmasına neden olmuştur. Ülkede tekstil sektörünün devi olan Sümerbank’ta bu olumsuz kararlardan payını alarak üretim tesislerinin tamamını ya kapatarak ya da özelleştirerek elinden çıkarmıştır. Kalitesi düşük iplik, dokuma ve mamul bezle yapılan üretimlerden bir kısmı ihraç edilmesi nedeniyle, ülke malı hakkında olumsuz neticelere, ülke mallarının boykot edilmesine neden olunmuştur. Bu bağlamda elektronik ve tekstil sektöründeki birçok fabrika, yaşayabilmek açısından Romanya, Bulgaristan, Azerbeycan, Pakistan, Bangaldeş, Çin gibi ülkelere naklederek düşük işgücünden istifade ile üretim yapma yolunu aramıştır. Bu şekilde maliyetler düşürümler suretiyle üretilen ürünler dış dünya ile rekabet edileceği yerde, dış ticaret rejiminin getirdiği kolaylıklardan istifa de ile ülkemize mal satan firmalarla rekabet edilerek , ürünleri başka ülkeler yerine ülkemize satmaya başlamışlardır. Bu uygulama, ürünün imalindeki işçilik vb katma değer in imalat yapılan ülkelerde kalması sonucunu doğurmuştur. İthalatın serbest bırakılması hem yerli sanayi vurmuş, hem de istihdam kaynaklarının dışarıya kaymasına neden olmuştur. BU fasit daire halen günümüzde de aynı şekilde devam etmektedir. Ülkede rahatlıkla üretilebilen dış dünya ile rekabet etme şansı yakalayan sektörleri yaşatmak açısından; tekstil sektörü başta olmak üzere ülke menfaatlerine olumsuz yansıyan ithalat serbestîsinin kaldırılarak dış ticaret rejimine ülke gerçek ihtiyaçlarına göre yeni bir düzenle yapılması gerekmektedir. Ülkenin uzak doğu ülkelerinden gelen danpink hükmünde gelen ucuz ve kalitesiz mal ithalatından kurtarılması gerekmektedir. Buna acilen ihtiyaç duyulmaktadır.