Uygulamada genelde erkek üzerinde kayıtlı bulunan ortak konutta kadının bazı durumlarda mağdur olması karşısında “Aile konutu şerhi” denilen bir sistem oluşturulmuştur. Bu sistemle eşler arasında herhangi bir ihtilaf, ayrılık-boşanma davası olmasa da aile konutu eşinin üzerinde kayıtlı olan diğer eşe bir hak vermekte, ortak oturulan konuta “Aile konutu şerhi” vermek imkânı tanımaktadır.

Aile konutu, evlilik birliğinin devamı süresince eşlerin müştereken yaşadıkları, kullandıkları evi ifade etmektedir.

Kanundaki düzenleme ile eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.

Eşler tarafından aile konutu olarak seçilmiş ancak eşlerden birisinin adına kayıtlı ev için malik olmayan eş tapuya başvurarak tapu kütüğüne aile konutu şerhini koydurabilir. Bunun için yapılması gereken aşağıda sıraladığımız evraklarla birlikte, konutun kayıtlı olduğu tapu sicil müdürlüğüne başvurmaktır. Bu evraklar;

1-İlgili konutta eşlerin birlikte yaşantılarını sürdürdüklerini kanıtlayan muhtarlıktan alınmış belge,

2-Nüfus müdürlüğünden alınan ve evliliğin devam ettiğini gösteren vukuatlı aile nüfus kayıt örneği

Yargılama sırasında veya bir dava olmaksızın da aile konutu şerhi konması talebi hakimden istenebilir.

Bu şerh tapuya verilince eşler tek başına o taşınmaz üzerinde tasarrufta bulunamayacaklardır. Ancak burada mühim bir hususu ifade etmekte fayda var; O da aile konutu şerhi bulunan gayrımenkulün üzerine haciz konulabileceğini ve cebri icra yoluyla satışının mümkün olduğunu belirtelim.

Aile konutu şerhi taraflar arasında evlilik birliği devam ettiği sürece geçerliliğini koruyacaktır. Evlilik birliği sona ererse ve taraflar evlilik devam ederken birlikte şerhin kaldırılmasını isterlerse bu şerh tapudan kaldırılabilir.

Aile konutu olarak kullanılan yerde eşlerden birisinin kira sözleşmesini imzalaması ile kiracılık ilişkisi başlar ancak başlayan kiracılık ilişkisini eşlerden birisi diğer eşin muvafakâtı olmadan tek başına sona erdiremez. Ancak bunun için kira sözleşmesini imzalamayan eşin ev sahibine yazılı olarak evin aile konutu olarak kiralandığını yazılı olarak bildirmesi şarttır.