Örneklem

Sayım grubun tüm üyeleri hakkında bilgi toplayıp analiz etmektir. Küçük gruplarda bu sayım sorun olmamaktadır fakat büyük gruplar söz konusu olduğunda böyle bir sayım çok maliyetli olmakta ve bu şekilde organizasyonların altından ekonomik olarak çok büyük gruplar veya devletler kalkabilmektedir.

 Araştırmalarda sayım yerine grubun ortak karakteristiğini temsil edecek grup elemanlarından bir kısmı ile görüşmek mümkündür. Bu yöntem sayımdan daha kolay, ucuz ve daha uygulanabilirdir. Örneklemin temelindeki mantık ise, daha ekonomik şekilde ve daha kısa zamanda grubun tamamını temsil edecek kitleye ulaşmaktır. Örnekleme olayında sonuçlara göre tümevarımsal yaklaşımla genellemeler yapılır.

 Örnekleme ile ilgili çok önemli bazı temel kavramları analiz etmeden örneklem seçmek çokta sağlıklı sonuçlar doğurmayacaktır. Bu kavramlara kısaca değinecek olursak.

 Evren : Araştırmada çalışma alanını oluşturan ve örneğin seçileceği gruptur.

Örnekleme : Yapılacak olan araştırma için seçilen evreni temsil edebilecek şekilde, evren içerisinde belli sayıda elemandan oluşan bir alt eleman grubu oluşturulma sürecidir. Örneklemenin amacı araştırmacıya tüm evren hakkında bilgi verebilecek verileri evrenin tamamını saymadan sağlayabilmektir.

Örneklem seçimi için değişik teknikler vardır ki önemli olan örneklemin evrenin tamamını temsil yeteneğine sahip olmasıdır.

Tipik bir örnekleme olayında şu soruların cevapları verilebilmelidir.

-          Örneklem seçiminde hangi süre. İzlenmelidir

-          Ne tür bir örnek alınmalıdır

-          Örnek boyutu ne olmalıdır

-          Anketin uygulanmasında karşılaşılabilecek sorunlar ve tedbirleri nelerdir

Bu sorulara cevap verilmesi araştırmanın sıhhati ve araştırma bulgularının güvenilirliği, geçerliliği ve araştırma sonuçlarının genellenebilmesi açısından önemlidir.

Örneklemede şu yollar izlenmelidir.

Araştırma evreninin tanımlanması, Örnekleme çerçevesini belirlemek, Örnek büyüklüğünü belirlemek, Uygun örnekleme tekniğini kullanarak örneği seçmek.

Örnek boyutunu belirleyen faktörler;

-          Kararın önem derecesi

-          Araştırmanın cinsi ve doğası

-          Değişken sayısı

-          Analiz türü ve teknikleri

-          Benzer çalışmalarda kullanılan örnek boyutları

-          İncelenen olayın evrendeki yoğunluğu

-          Cevap verme oranları

-          Mali kaynaklar

-          Örnekte yer alan alt grupların sayısı

-          Hedef kitlenin varyansı

 Örnekleme teknikleri kendi içerisinde ikiye ayrılır;

-          Olasılığa dayalı örnekleme : Evrende yer alan her elemanın temsil edilme şansı eşittir. Evrendeki her eleman temsil edilme şansına sahip olduğundan temsili örnekleme de diyebiliriz.

  • Basit tesadüfi örnekleme
  • Sistematik örnekleme
  • Tabakalı örnekleme
  • Gruplara göre örnekleme

-          Olasılığa dayalı olmayan örnekleme : Evrendeki bazı elemanların örnekte yer  alma şansı diğer elemanlardan daha yüksektir veya düşüktür. Bu yüzden bu tekniğe yargısal örnekleme de diyebiliriz. Örneklemin oluşturulabilmesi için evrendeki tüm elemanların yer aldığı yazılı bir liste anlamına gelen örnekleme çerçevesine sahip olmak gerekir.

  • Kolayda örnekleme
  • Kasti örnekleme
  • Kota örnekleme
  • Kartopu örneklemesi

Yapılacak araştırmalarda sağlıklı bir örneklem seçimi yapılmadıkça alınan sonuçlarda bize sağlıklı veriler vermeyecektir ve yapılan genellemelerde hata oranı yükselecektir.

Bu yazı toplam 4207 defa okunmuştur
Önceki ve Sonraki Yazılar

YAZIYA YORUM KAT

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.