Nazar kelime manası itibariyle göz manasına gelmektedir. Canlı yahut cansız varlıklarına göz üzerinden gönderilen (kötü yahut kıskançlık) enerjinin karşıya geçmesiyle oluşan etkinin adıdır.

At kafa tası, nal ve göl boncuk en çok tercih edilen nazarlıklardır. İskelet halindeki hayvan kafatası ile insan şeklindeki korkuluk, dikkati kendi üzerlerine çekerek nazarı etkisiz hale getirmektedir. Bunların yanında bir de dikenli çalının kullanılması, el şeklindeki nazarlık örneğinde olduğu gibi, kötü gözlere sivri şeyler yönelterek tehlikeli bakışlara karşı koymak düşüncesiyle ilgili görünmektedir.

Eski Türkler, nazarın sadece canlılara değil cansız varlıklara da değebileceğine inanmış; bağ ve bahçelerini nazardan korumak için bostanlık korkuluğu ya da kazıklara geçirilmiş at kafası dikmiştir. Bununla ilgili olarak Kaşgarlı’nın eserinde “bostan korkuluğu” anlamına gelen “abakı” (Divanü Lûgat-it-Türk, I, 136-22) ve “göz değmesinden sakınmak için üzüm bağlarına ve bostanlara dikilen nazarlık” şeklinde açıklanan “kösgük” (Divanü Lûgat-it-Türk, II, 289-18, 289-23) kelimelerine rastlanmaktadır.

Bunun yanı sıra kaynaklardan edinilen bilgilere göre; Kuzey Kafkas Türkleri’nin, mahsullerini yetiştirdikleri alanlara, sırıklara geçirilmiş at kafası diktikleri tespit edilmiştir. Yine Türkistan’da Kazak-Kırgızlarda, Başkurtlarda nazar ve kötü ruhlara karşı korunma tılsımı olarak at kafası kullanılmıştır. Başkurtlar özellikle arı kovanlarının bulunduğu yerlere bunlardan koymuşlardır. Çuvaş Türkleri de bağ ve bostanlarına at kafası asmıştır. Kurban edilen hayvanların kafataslarını asma geleneği, Göktürk- lerde de 8. yüzyılda görülmüştür (İnan, 1963: 3138).

Türkiye’de bu geleneğin bugün de, İslâmiyet öncesi dönemlerde olduğu gibi, nazardan korunmak İçin günümüzde de çeşitli yerlerde bu vb. nazarlıkların kullanıldığı görülmektedir.

At kafasının öyküsü: Dört yıl önce ölmüş bir atın kafasının köylüler tarafından bulunarak işlevsel hale getirilmesi.