Hadise göre insanın konuşması, onun kişiliğini ele veren bir ipucudur adeta.  İnsanın karakterini açığa çıkaran kullanılan sözcüklerin içeriğine de bağlıdır. Mesela tatlı dilli yapıcı konuşan insanlar vardır bir de kırıcı ve olumsuz konuşan insanlar…

Etrafınızdaki insanları bir düşünün. Dostlarınızı, arkadaşlarınızı, akrabalarınızı… Hangilerini daha çok seviyorsunuz? Hangilerini özlüyorsunuz? Tabiî ki tatlı dilli olanlarını... Yüzü asık, öfkeli, kırıcı konuşan bir yakınınızı özleyeceğinizi sanmıyorum.

Dil o kadar önemli bir araçtır ki karşısındaki insanın içini de ısıtabilir, kalbini de kırabilir. Hatta dikkat edilmezse gönülde onarılmaz yaralar da açabilir.

Hakikaten tatlı dilli insanlar etraflarında çok sevilen ve aranan insanlardır. Hele bir de güler yüzle birleşirse o zaman insana tüm kapılar ardına kadar açılır.

Tatlı dil bazı yörelerde de çok önemlidir. Erzincan yöresinde “dil bağı” denilen bir adet vardır. Gelin evlendiği zaman konuşmaz. Ta ki damattan dil bağı hediyesini alana kadar. O zaman gelin başlar artık tatlı dil ile konuşmaya. Adet ve törelerimizde çok önemli olan dil ve ifade için atalarımız “İnsanlar kıyafetleri ile karşılanır, fikirleri ile uğurlanır …”diyerek konuşmanın ve sözün gücünü vurgulamak istemiştir. Bir fikrin içeriği kadar ifade ediliş şekli de çok önemlidir. Örneğin sevgiyi şiddetle anlatamazsınız.

Bazı insanlar dilin gücünü küçümser veya alaya alır. İşte Yunus Emre sözün gücünü ifade etmek için o insanlara şöyle der:

“Söz ola kese savaşı,

 Söz ola kestire başı,

 Söz ola ağulu aşı,

 Yağ ile bal ede bir söz...”

Bir toplulukta yabancı gördüğünüz bir kişiye birkaç soru sorduğunuzda konuşmasına ve neler söylediğine dikkat edersiniz. Birkaç cümleden sonra o kişi artık sizin için bir yabancı olmaktan çıkar. Onu tanımaya ve zihninizde bir yere oturtmaya başlarsınız. Bunu yaparken kullandığı dil ve konuşma biçimi ilk sırada yer alır. Deyim yerindeyse ağzından bal damlayan kişi ile çabucak arkadaş oluveririz.

Diline hâkim olan insanlar, onun esiri olmamak için dikkatli ve temkinli konuşur. Çünkü dilin kemiği yoktur. İrade beyan etmezseniz sizi insanlıktan da çıkarabilir. Tabiri caizse sizi rezil de edebilir, vezir de… İradesini iyi kullanan insan unutulmamalıdır ki dilini de iyi kullanmaktadır.