Aksaray’da Sultanhanı’na yapılmakta olan doğalgaz depolama tesisi için Kızılırmaktan getirilerek,  kaya tuzu eritilmesinde kullanılan ve tuzlu hale gelen suyun Tuz Gölüne verileceği hususu doğalgaz depolama tesisi yetkililerince ifade edilmektedir.

Bu bilgiyi 17.11.2016 günü ART'nin yaptığı akşam programından öğrendim.

Biraz nostalji yaparak geriye dönersek 8-10 yıl önce Ankara Belediyesi Ankara’nın su sıkıntısını gidermek için Kızıl Irmağın suyunu borularla Ankara’ya getirerek şebekeye verdi. Ancak, bu suyu Ankaralılar kullanamadılar. Su adından da anlaşılacağı üzere geçtiği bölge arazilerinin kızıl rengini alan alüvyon taşımaktadır. Kızıl Irmak Erciyes ve Hasan Dağı gibi volkanik dağların dolayısıyla ağır metallerin bulunduğu ve etkili olduğu bölgede akmaktadır. Dolayısıyla suyun taşıdığı alüvyon kadar, suyun ağır metallerden alarak taşıdığı arsenik değeri de önemlidir. İnsan sağlığına zararlı olması nedeniyle olsa gerek, dünya kadar masraf yapılarak Ankara’ya getirilen suyun kullanımından vaz geçilmiştir. Şimdi bu suyun yeni alacağı hal ile yani mevcut durumuna tuz ilave edilmiş hali ile Tuz Gölüne verileceği ifade ediliyor. Esasen Tuz Gölüne, Konya Büyükşehir Belediyesi'nin kanalizasyonunun boşaltıldığı su verilmektedir. Konya'ya giderken söz konusu suyun üzerindeki köprüden geçerken eskiden çok pis koku gelirdi. Şimdilerde arıtma yapıldığı dolayısıyla kokunun azaldığı ifade edilmektedir. Ancak, arıtma bu suyu yeterince temizlemiş midir? Özellikle bulaşık sularının oluşturduğu deterjan ve kimyasalların tam olarak arıtması yapılabilmekte midir?  Bizler için bunlar hep müphem kalmaktadır.

Geçmişte televizyonda iki farklı tarihte bilim adamlarının bu konuda hazırladığı programı izlemiştim. Bu programlarda konuşmacı Profesörler Atık su içinde yer alan deterjan ve kimyasalların arıtma ile giderilemediği taktirde kansorejen etkilerinin devam edeceği ve dolayısıyla Tuz Gölünün tuzunun insan ve hayvan yiyeceği olarak kullanılmasının sakıncalı olacağı ifade edilmişti.  Arıtma bu işi çözdü mü bunu bilemiyorum. Şimdi de Kızılırmağın erimiş tuzla karışık suyunun Tuz Gölüne verileceği ifade edilmektedir.   Arıtmadan geçirilmeden ve tuzla karışacak bu suyun Tuz Gölüne verilmesi halinde; Tuz Gölünün insanlar ve diğer canlılar tarafından tüketilen tuzu, bu hali ile insan sağlığı açısından daha tehlikeli bir hale geleceğini tahmin etmek zor olmasa gerek. 

Bölgemizin aldığı yağış gittikçe azalmaktadır. Biz çocukken kışın Aksaray’a yağan kar 70 cm' yi bulurken günümüzde 5-10 cm karı bile görmeye hasret kaldık. İnsanlar tarafından oluşturulan sera gazlarının atmosferde birikimi ve ozan tabakasının delinmesi sebebiyle, ısınan dünyamızda buzulların erimesinden kaynaklanan iklim değişikliği  nedeniyle, bölgemizin aldığı yağış sürekli olarak azalmaktadır. Bu konuda,  Hükümetler arası İklim Değişikliği Paneli, küresel iklim değişikliğinin ana nedeninin sera gazı emisyonlarında insan faaliyetleri sonucunda gözlenen artış olduğunu ortaya koydu. Başta kömür olmak üzere fosil yakıtların yakılması, atmosferdeki karbondioksit oranının artmasındaki ana sorumlu görüldü. İklimimizi ve aldığımız yağışı olumsuz etkileyen atmosfere salınan sera gazı devam ederken,  Aksaray’ın aldığı yağış her yıl biraz  daha azalırken, Tuz Gölünün çok az  kalan ve  zaten temiz olmayan suyunun  iyice kirletilmesine  müsaade edilmemesi gerekir. Bu suyun, içindeki kimyasallar ve  varsa taşıdığı arsenik benzeri zehirli maddeler açısından arıtılmadan Tuz Gölüne verilmemesi önem arz etmektedir. Zira, başta Aksaray’ımız olmak üzere bu bölgede üretilen tuzlar insan ve hayvan yiyeceği olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bu hali ile Tuz Gölünün tuzunun gıda maddesi olarak kullanılması sakıncalı olabilir? Kızıl Irmaktan gelen  ve kaya tuzu eritilmesinde  kullanılan suyun mutlaka içinde bulunan zararlı maddeler açısından arıtılması sağlandıktan sonra Tuz Gölüne verilmesi, Aksi halde bu  atık suyun   Tuz Gölü yerine Karapınar’daki suyu  içme ve sulamada kullanılamayan acı göle verilmesi en uygun  çözüm olacaktır diye düşünüyorum.