AKSARAYLI ÜNLÜ PORTRELER 32

NEVŞEHİR MEBUSU AKSARAYLI TUĞGENERAL ZİHNİ ÜNER

Tuğgeneral ve Siyasetçi. (1900 - 12 Eylül 1962)

Zihni Üner, 1900 yılında Aksaray’da doğdu. Baba adı Ahmet Hulusi, Anne adı Rasime’dir. 1920 yılında Harp Okulundan mezun oldu. Ardından Fen Tatbikat Okulunu bitirdi. Milli Mücadele sonrası eğitim almaya Fransa’ya gitti. Fransa, Versaille Yüksek Askerî Mühendis Okulundan mezun oldu.

Türk Ordusunda görev almaya 20 yaşında, 1920 yılında İstanbul’da Demiryol Teğmeni olarak başladı. İstiklal Harbinde Anadolu’ya geçerek, Milli mücadeleye katıldığı için İstanbul Harp Divanınca yargılandı ve gıyaben idama mahkum edildi. Buna rağmen İstiklal harbinin her safhasında başarıyla görev aldı.

Milli Mücadele Döneminde başladığı subaylık görevi Afyon Cephesinde kahramanlıklarla devam etti. Afyon halkı için yaptıklarıyla, onların gönüllerinde taht kurdu. 1954 yılında kendisine AfyonKarahisar’da görev aldığı uzun yıllardan ve şehre yaptığı katkılardan dolayı ‘’Fahri Hemşerilik’’ payesi verildi.

Afyon’dan sonra Eskişehir’e tayin oldu. 1942-1943 yılında Eskişehir’de görev aldığı yıllarda, Binbaşı iken, Orta Okullarda Askerlik derslerinde öğretmenlik yaptı.

Askeriyede bulunduğu yıllarda Genelkurmay Başkanlığı Demir Yol Mütehassıslığı, Demir Yol Tugayı Komutan Muavinliği, Genelkurmay Ulaştırma Dairesi Başkanlığı (18 Mayıs 1951’de), Millî Savunma Bakanlığı Encümen üyeliği, görevlerinde bulundu. 31 Ocak 1952’de atandığı Kara Kuvvetleri Komutanlığı Tetkik Kurulu Başkanlığı görevinden 17 Temmuz 1952’de istifa etti. 37 yıl boyunca Türk ordusunda görev yaptı. Demiryol Yüksek Mühendis olarak ‘’Demiryolları’’ adında, 2 ciltlik bir de kitap yazdı.

7 Haziran 1951 ile 13 Mayıs 1954 tarihleri arası, Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Genel Müdürü olarak Demokrat Parti saflarında, 6 yıl kadar mebus olarak bulundu. 1954 seçimlerinde 10. Dönem Niğde Milletvekili ve 1957 seçimlerinde, 11. Dönem Nevşehir Milletvekili olarak Meclis’te bulundu.

21 Ağustos 1959 - 15 Eylül 1960 tarihleri arasında Devlet Demiryolları Genel müdürü olarak görev aldı.

27 Mayıs 1960'ta gerçekleştirilen askeri darbe sonucunda tutuklanan Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve Başbakan Adnan Menderes ile hükümet üyeleri, DP yöneticileri ve milletvekilleri yargılanmak üzere Yassıada’da hapsedildi. Darbeyi gerçekleştirenler tarafından 1961 yılında Yassıada’da mahkeme kuruldu. Adnan Menderes ile yargılanan DP’lilerden olan Aksaraylı 329 sanık sıra nolu Bayram Ali Gürün ile 327 sanık sıra nolu Aksaraylı Nevşehir Milletvekili Zihni Üner farklı illerden, aynı günlerde yargılandı. İki Aksaraylı arasındaki 328 sanık sıra nolu ünlü isim ise Nevşehirli Münip Hayri Ürgüplü iken bu isimlerle beraber yargılanan sanıklardan biri de 209 sanık sıra nolu ünlü yazar Faruk Nafiz Çamlıbel idi.

Üner, 1961’de başlayan yargılanmalar sonucu Anayasayı ihlal suçundan,1962’de Türk Ceza Kanunu’nun 146/3. ve 173. maddeleri hükmünce, 5 yıl müddetle ağır hapis ve 182,5 lira para cezası yanında, 1 yıl 8 ay müddetle Ankara’da emniyet müdürlüğü nezaretinde bulundurulmakla cezalandırıldı. Cezasını çekmek üzere Kayseri cezaevine nakledildi. Cezaevi günlerinde sağlığı bozuldu. Hastaneye tedavi olması için sevk edilse de, kurtarılamayarak 12 Eylül 1962 tarihinde Ankara’da, hastane de vefat etti.

Vefatının ardından, 23 Temmuz 1963 tarihinde Başbakan İsmet İnönü ve Milli Savunma Bakanı İlhami Sançar imzası ile Yedek subaylıktan çıkarılmış, rütbesi elinden alınmıştır. Aksaraylı Tuğgeneral, evli ve iki çocuk babası idi.