DÜNYA SİNEMALARINDA HASANDAĞI VE AKSARAY’IN

‘’FASON’'UNU İCAT EDEN

SIFIRIN ALTINDA 100 DERECE (2013) FİLMİ

Senaryosunu H.Perry Horton ve Richard Schenkman’ın yazdığı, yapımcılığını David Michael Latt ve yönetmenliğini R.D. Braunsteın’ın üstlendiği film, Macaristan’da çekilmiş bir ABD. yapımıdır. Mart 2013’te Avrupa’da gösterime giren filmin, yapımcılığını üstlenen firmalar NS Productions, The Aslyum, The İnstution’dur. 89 dakikalık filmin türü ise aksiyondur. Sıfırın Altında 100 Derece’nin konusu ise özetle şöyledir:

‘’Bir volkanik patlama zinciri Avrupa'yı kasıp kavurduğunda, muazzam kül bulutu güneşi engelleyerek kıtayı yeni bir buzul çağına sürükler. Dünyada bütün dengeler bozulmuştur. Üst üste yaşanmakta olan felaketler insanlığın sonunu getirmek üzeredir. Bu kaos ortamında Amerikalı bir çift Paris donmadan önce, depremle yarılmaya başlayan Paris sokaklarında hayatta kalmaya çabalayan çocuklarını bulup, onları oradan çıkarmak zorundadır.’’

Filmin başrol oyuncuları arasında, Jeff Fahey (Steve Foster), Sara Malakul Lane (Taryn Foster), Marc Ewins ( Ryan Foster), John Rhys Davies (Colonel Ralph Dillard), Judith Fekete (Lacey) rolleriyle görünür.

Bu filmi Aksaraylılar için özel kılan durum ise filmin içeriğindeki, gerçekte Aksaray veya Hasandağı ile ilgisi olmadığı halde öyle sunulan, Hasandağı ile eteklerindeki tarihi ve turistik köylere ait manzaralardır. Dünya geneli gösterime sunulmuş bu filmde, Aksaray ya da Hasandağı’na ait tek bir gerçek resim veya tek bir gerçek sahne dâhi kullanılmamıştır. Doğru olarak gösterilen tek şey, sönük volkan ‘’Hasandağı’’ adının diğer volkanik dağlarla beraber anılmasıdır. Söz konusu sahneler kısaca incelenirse:

Filmin 10.dk.32.saniyesinde Fransız, Paris Eyfel Kulesi amblemli ‘’FR 42’’ TV. kanalının son dakika haberi, küresel felaketlerden biri olan dünyadaki çoğu volkanik dağın, sırayla faaliyete geçmiş bulunduğundan haberdar eder izleyenleri. Habere göre, Etna Yanardağı (10.dk.42.saniye) aktiftir, ardından faaliyete geçen bir sonraki dağ (aynı dakika) Yunanistan’ın Santorini adasının sönmüş volkanik dağları olur. Ve ardından da Türkiye’de, Aksaray’daki Hasandağı’nın faaliyete başlama işareti olarak, yemyeşil yamaçlarından bembeyaz dumanların yükseldiği bir sahne görülür.(10.dk.48.saniyede)

Ardından, küresel iklim değişikliği ile bozulmuş coğrafi yapısı ile dikkat çeken bir Türkiye coğrafi haritasında, Tuz gölünün kurumuş, çekilmiş bir izdüşümüne benzeyen haline odaklanıp, Hasandağı zirvesine doğru, kuşbakışı bir açıyla ve hızla yakınlaşan kamera, izleyenlere Hasandağı’nın faaliyete geçtiğini, diğer volkanlar gibi şiddetli patlamalara hazırlandığını bildirir. Ve haber, arka arkaya dünyanın pek çok yerindeki volkanik faaliyetleri ekrana getirmeye devam eder.

Anılan sahnelerde gösterilen Hasandağı görüntüsü gerçek Hasandağı değil, (belki de hiç var olmayan) bir dağın, bembeyaz dumanlar çıkan, her yeri yeşil ağaçlar ve vadilerle dolu herhangi bir coğrafyadan, herhangi bir yamaç görüntüsüdür. Aslına bakılırsa, haberin başında Etna dağının zirvesi olarak gösterdiği (10.dk.42.saniye) dağ zirvesi belki -azıcık da olsa- kardeşi sayılacak kadar Etna ile zirveleri birbirine benzeyen gerçek Hasandağı zirvesini bilenlere Hasandağı’nı daha çok anımsatabilirdi. Fakat onun da gerçek Hasandağı veya gerçek Etna Yanardağı ile maalesef hiçbir ilgisi yoktur.

Filmin 11.dakikasına gelindiğinde, 12.saniyeden itibaren, bu kez İngiliz ‘’Btn’’ kanal haberleriyle küresel felaket görüntüleri devam etmektedir. Sırayla dünyadaki ülkeleri gösteren haberde, sıra Türkiye’ye gelince, sarı renkli ve kırmızı kuşaklı bir Aksaray ambulansı, üzerinde seri numarası A166 ve Call 100 yazısıyla ekranda görülür. (Aksaray’da da ambulanslar kırmızı-beyazdır, 112 Acil kod yazılı) Kanal son gelişmeleri yazıyla: ‘’Türkiye’de, Hasandağı patladı!’’ diye vermektedir.

Yine bu dakikalarda Hasandağı’ndan göğe yükselmiş bir duman kümesi gösterilir. Fakat ortada ne Hasandağı, ne lavlar içindeki zirvesi vardır. Sadece haber kuşağında yazan ‘’Hasandağı patladı’’ yazısı, dumanla beraber görülmeye devam eder.

Sonrasında ekrana gelen tarihi köy manzaralarında, bir evin tepesine, güya Hasandağı’ndan gelen bir alev topunun düşmesi görülür (11.dk.16.saniye), aynı dakikanın 43.saniyesinde ise Aksaray’ın, Hasandağı eteklerinde antik bir yerleşim birimine benzeyen bir yapının önünde, havaya tozun toprağın saçıldığı görüntülerle yine köydeki patlama anları kayda girer. Fakat burada da, izleyenleri bir şüphe gerçekten koparıverir. Volkanik patlamadan bahseden haberdeki görüntülerde, ateş, kül, duman, yani lavlar ortada olmasa da, Kapadokya’da bir köy mimarisini andıran tarihi bir yerleşim kalıntısı önündeki, prodüksiyonun el emeği göz nuru ile gerçekleştirdiği volkanik patlamayla alakasız bir patlama sahnesi, sapsarı tozu, toprağı ve köyün bozkır yapısıyla gün gibi meydandadır. Düşük bütçeli, vasat altı oyunculuk dolu bu filmin, Aksaray ve Hasandağı sevdalılarını ilgilendiren kısmı, şükür ki, sadece bu kadardır.